还剩28页未读,继续阅读
本资源只提供10页预览,全部文档请下载后查看!喜欢就下载吧,查找使用更方便
文本内容:
2023年
一、对比阅读(2023・上海闵行,统考一模)阅读下面选文,完成小题【甲】行路难(其一)金樽清酒斗十千,玉盘珍羞直万钱停杯投箸不能食,拔剑四顾心茫然欲渡黄河冰塞川,将登太行雪满山闲来垂钓碧溪上,忽复乘舟梦日边行路难,行路难,多歧路,今安在?长风破浪会有时,直挂云帆济沧海【乙】北山愚公者,年且九十,面山而居惩山北之塞,出入之迂也,聚室而谋曰“吾与汝毕力平险,指通豫南,达于汉阴,可乎?”杂然相许其妻献疑曰“以君之力,曾不能损魁父之丘,如太行、王屋何?且焉置土石?”杂曰“投诸渤海之尾,隐土之北”遂率子孙荷担者三夫,叩石垦壤,箕畚运于渤海之尾邻人京城氏之孀妻有遗男,始品,跳往助之寒暑易节,始一反焉河曲智叟笑而止之曰“甚矣,汝之不惠!以残年余力曾不能毁山之一毛,其如土石何?”北山愚公长息日“汝心之固,固不可彻,曾不若孀妻弱子虽我之死,有子存焉;子又生孙,孙又生子;子又有子,子又有孙;子子孙孙无穷匮也,而山不加增,何苦而不平?”河曲智叟亡以应【丙】(甲)酬乐天扬州初逢席上见赠巴山楚水凄凉地,二十三年弃置身怀旧空吟闻笛赋,到乡翻似烂柯人沉舟侧畔千帆过,病树前头万木春今日听君歌一曲,暂凭杯酒长精神(乙)陋室铭山不在高,有仙则名水不在深,有龙则灵斯是陋室,惟吾德馨苔痕上阶绿,草色入帘青谈笑有鸿儒,往来无白丁可以调素琴,阅金经无丝竹之乱耳,无案牍之劳形南阳诸葛庐,西蜀子云亭孔子云何陋之有?(丙)何陋轩记
①昔孔子欲居九夷
①,人以为陋孔子曰“君子居之,何陋之有?”守仁以罪谪龙场
②,人皆以予自上国
③往,将陋其地,弗能居也而予处之旬月,安而乐之,不得以为陋也
②始予至,无室以止,居于丛棘之间,就石穴而居之龙场之民,老稚日来视,予喜不予陋予尝圃于丛棘,民谓予之乐之也,相与伐木阁之材,就其地为轩以居予予因而翳之以桧竹,苛
④之以卉药;琴编图史
⑤,讲诵游适之道略具;学士之来游者,亦稍稍而集于是人之及吾轩者,若观于通都
⑥焉,而予亦忘予之居夷也因名之曰“何陋”,以信
⑦孔子之言(选自王守仁
⑧《王文成公全书》有删节)【注释】
①九夷泛称少数民族,亦指其所居之地
②龙场在今贵州省修文县
③上国指京城
④蔚栽种
⑤琴编图史意为摆上琴书和图册史书
⑥通都指四通八达的都市
⑦信通“伸”,伸张
⑧王守仁明代思想家、文学家
25.甲诗乙文的作者是唐代文学家(人名)
26.解释下列句中加点词
(1)谈笑有鸿儒
(2)人皆以予自上国往
27.用现代汉语翻译下面的句子无丝竹之乱耳,无案牍之劳形
28.下列对丙文画线句意思的理解,正确的一项是()A.于是人们来到我的轩中,好像看到了四通八达的都市景象,而我也忘了自己是住在边远山区B.于是到我轩中的人们,好像是在四通八达的都市中观赏,而我也忘了自己是住在边远山区C.于是人们来到我的轩中,好像是在四通八达的都市中观赏,而我们都忘了是住在边远山区D.于是到我轩中的人们,好像看到了四通八达的都市景象,而我们都忘了是住在边远山区
29.乙文中作者认为陋室不陋的主要原因是“,丙文中作者为居所取名“何陋”除“以信孔子之言”这一原因外,还有以下具体原因
(1)
(2)_______________________
(3)o(用自己的话回答)从诗文中可以看出两位作者都处于_____________________的人生境遇,但都抱有的人生态度(2023・上海黄浦・统考一模)阅读下列古诗文,完成小题【甲】岳阳楼记(节选)嗟夫!予尝求古仁人之心,或异二者之为,何哉?不以物喜,不以己悲,居庙堂之高则忧其民,处江湖之远则忧其君是进亦忧,退亦忧然则何时而乐耶?其必曰“先天下之忧而忧,后天下之乐而乐”乎!噫!微斯人,吾谁与归?时六年九月十五日【乙】醉翁亭记(节选)已而夕阳在山,人影散乱,太守归而宾客从也树林阴翳,鸣声上下,游人去而禽鸟乐也然而禽鸟知山林之乐,而不知人之乐;人知从太守游而乐,而不知太守之乐其乐也醉能同其乐,醒能述以文者,太守也太守谓谁?庐陵欧阳修也【丙】齐宣王见孟子于雪宫
①,王曰“贤者亦有此乐乎?”孟子对曰“有人不得,则非其上
②矣不得而非其上者,非也;为民上
③而不与民同乐者,亦非也乐民之乐者,民亦乐其乐;忧民之忧者,民亦忧其忧乐以天下,忧以天下;然而不王者,未之有也”(《孟子•梁惠王下》)[注释]
①雪宫齐宣王玩乐的郊外别墅
②非其上非难他们的君王(认为他们的君王不对)
③为民上作为人民的统治者(君王)
30.甲文作者_______(人名)和乙文作者_______(人名)都是______(朝代)人
31.用现代汉语翻译甲乙两文中画线句的意思
(1)噫!微斯人,吾谁与归?
(2)人知从太守游而乐,而不知太守之乐其乐也)
32.解释丙文中加点字的意思人不得(
33.以下对丙文画线句的解释,正确的一项是()A.因为天下(归顺)而快乐,因为天下(不顺)而忧愁,这样不是王者,从来也不是B.把天下人的快乐当快乐,把天下人的忧愁当忧愁,这样还不能称王的,是没有过的C.因为天下(归顺)而快乐,因为天下(不顺)而忧愁,这样还不能称王,从来没有D.把天下人的快乐当快乐,把天下人的忧愁当忧愁,但是这样成为王者,是没有过的
34.以下对甲乙丙三文的理解和分析,最不正确的一项是()A.甲文运用了抒情和议论,抒发了作者远大的胸襟和政治抱负,揭示了全文的中心B.乙文以禽鸟之乐衬游人之乐,又以游人之乐衬太守之乐,在议论中含蓄点出思想情感C.丙文中孟子强调君王只有把自己所好之“乐”,由己及民,国家才会得到安定稳固D.在甲乙丙三篇选文中,都提到了“乐’字,可见历代治国,百姓的忧乐都至关重要
35.将丙文中孟子治国的思想与甲文中作者的政治抱负比较,其异同分别是
(1);()2o(2023・上海金山・统考一模)阅读下面诗文,完成各题【甲】酬乐天扬州初逢席上见赠巴山楚水凄凉地,二十三年弃置身怀旧空吟闻笛赋,到乡翻似烂柯人沉舟侧畔千帆过,病树前头万木春今日听君歌一曲,暂凭杯酒长精神【乙】答谢中书书山川之美,古来共谈高峰入云,清流见底两岸石壁,五色交辉青林翠竹,四时俱备晓雾将歇,猿鸟乱鸣;夕日欲颓,沉鳞竞跃实是欲界之仙者屋自康乐以来,未复有能与其奇者【丙】子路受教子路见孔子子日“汝何好乐?”对日“好长剑”孔子日“吾非此之问也徒谓以子之所能,而加之以学问,岂可及乎?……子路日「南山有竹,不揉
①自直,斩而用之,达于犀革以此言之,何学之有
②?“孔子日“括
③而羽之,缺而砺之,其入之不亦深乎?“子路再拜日“敬受教”【注释】
①揉用人工把竹木之类变形
②何学之有有什么需要学习的呢?
③括这里指给箭的末端做一番加工
36.【甲】诗的作者刘禹锡,我们曾经在教材中也学过他写的《》一文
37.解释下列句中加点词
(1)四时俱备()
(2)子路见孔子()
38.对丙文画线句意思的理解,最恰当的一项是()A.但是要用你的的能力努力学习,怎么会有人赶得上呢?B.但是要用你的的能力努力学习,怎么会有人和你一样?C.只是凭借你的天赋才能,再加上你学习,怎么会有人赶得上呢?D.只是凭借你的天赋才能,再加上你学习,怎么会有人和你一样?
39.【甲】诗和【乙】文的写作对象都很明确前者是写给,后者是写给【丙】文标题的意思是O
40.【甲】诗和【乙】文中都有景物描写,但写法和效果不同请以画线句为例作简要分析
41.【甲】诗作者的写作目的是__________,【乙】文作者的写作目的是o【丙】文结尾子路“敬受教是因为他明白了的道理2023・上海崇明•校联考一模阅读下面选文,完成小题【甲】至于负者歌于途,行者休于树,前者呼,后者应,低偻提携,往来而不绝者,滁人游也临溪而渔,溪深而鱼肥,酿泉为酒,泉香而酒冽,山肴野簌,杂然而前陈者,太守宴也宴酣之乐,非丝非竹,射者中,弈者胜,觥筹交错,起坐而喧哗者,众宾欢也苍颜白发,颓然乎其间者,太守醉也【乙】正月十五日元宵游人已集御街
①两廊下奇术异能,歌舞百戏,鳞鳞相切,乐声嘈杂十馀里,击丸蹴鞠,踏索上竿宣德楼上,皆垂黄缘帘,中一位,乃御座帘内亦作乐宫嫔嬉笑之声,下闻于外楼下用杨木垒成露台一所,教坊钧容直、露台弟子
②,更互杂剧万姓
③皆在露台下观看,乐人时引万姓山呼
④【注释】
①御封建社会指与皇帝有关的御街,指京城中皇帝出行的街道;后文的御座,指皇帝的座位
②钧容直宋时从禁军中选拔组成的仪仗乐队,露台弟子宋元时称民间剧团的艺人
③万姓万民,百姓
④山呼封建时代对皇帝的祝颂仪式,叩头高呼万岁三次
42.【甲】文的“太守”是北宋文学家
43.解释文中加点的词1负者歌于途
(2)临溪而渔
44.对【乙】文画线句意思的理解,最恰当的一项是()A.互相更换各种戏剧45轮番更换各种戏剧C.交替演出多种杂剧D.更新演出多种杂剧
45.【甲】文“”表明出游的“滁人”很多,【乙】文”写出了元宵节游乐场面巨大
46.【甲】文“太守醉”的原因是__________,【乙】文乐人引导百姓山呼的目的是O
47.下列理解错误的一项是()A.两文都体现了为政者与民同乐的思想48两文中的为政者都能与百姓平起平坐C.【甲】文太守除了游之乐,还能以游人的快乐为快乐D.【乙】文皇帝除了游之乐,还以百姓的感恩作为快乐(2023・上海奉贤・统考一模)阅读下面古诗文,完成小题【甲】酬乐天扬州初逢席上见赠巴山楚水凄凉地,二十三年弃置身怀旧空吟闻笛赋,到乡翻似烂柯人沉舟侧畔千帆过,病树前头万木春今日听君歌一曲,暂凭杯酒长精神【乙】醉翁亭记节选欧阳修至于负者歌于途,行者休于树,前者呼,后者应,彳区偻提携,往来而不绝者,滁人游也临溪而渔,溪深而鱼肥,酿泉为酒,泉香而酒洌,山肴野蕨,杂然而前陈者,太守宴也宴酣之乐,非丝非竹,射者中,弈者胜,觥筹交错,起坐而喧哗者,众宾欢也苍颜白发,颓然乎其间者,太守醉也【丙】书上元夜游苏轼己卯上元,余在信耳
①有老书生数人来过,曰“良月嘉夜,先生能一出乎?”予欣然从之步城西,入僧舍,历小巷,民夷杂糅
②,屠沽
③纷然,归舍已三鼓
④矣舍中掩关熟寝,已再鼾矣放杖而笑,孰为得失?过
⑤问先生何笑,盖自笑也;然亦笑韩退之钓鱼
⑤无得,更欲远去,不知走海者未必得大鱼也【注释】
①信耳今海南信州,苏轼被贬之地
②民夷杂糅汉族人和少数民族人混杂
③屠沽屠户和卖酒的人,这里指各种商贩
④三鼓三更
⑤过苏轼幼子
⑥韩退之钓鱼韩愈曾在诗中写在水浅处钓不着大鱼,要另觅垂钓之处,暗指自己境遇不好、不得志
48.【甲】诗的作者是唐代诗人,我们在初中教材中还学过【丙】文作者苏轼写的一篇文章《》
49.解释下列句中加点词1临溪而渔2予欣然从之
50.用现代汉语翻译文中画线的句子
51.下列对古诗文内容理解有误的一项是A.【甲】诗中的“巴山楚水”是指诗人的被贬地B.【乙】文中的“山肴野蕨”是指野味野菜C.【丙】文作者夜游是因为被“良月嘉夜”吸引,于是邀友人同行D.“弃置身”“太守”和“先生”所指的都是所在诗文的作者
52.【乙】文中写和太守之宴,描绘了一幅太平祥和的生活场景;【丙】文中的“”描绘了小城上元节的繁荣景象和人民安居乐业的画面
53.以上三篇古诗文的作者都是被贬谪的官员,但在作品中表达的中心各不相同【甲】诗中表现了诗人____的人生态度;【乙】文表达了作者____的思想;【丙】文中作者夜游后“放杖而笑”,其中包括“自笑和笑人”,自笑是表达月夜畅游后的悠然自得,“笑人”是他夜游后得出了一个人生道理(2023・上海虹口・统考一模)阅读下面诗文,完成小题【甲】竹石咬定青山不放松,立根原在破岩中千磨万击还坚劲,任尔东西南北风【乙】岳阳楼记(节选)嗟夫!予尝求古仁人之心,或异二者之为,何哉?不以物喜,不以已悲,居庙堂之高则忧其民,处江湖之远则忧其君是进亦忧,退亦忧然则何时而乐耶?其必曰先天下之忧而忧,后天下之乐而乐”乎!噫!微斯人,吾谁与归?【丙】唐才子杨炯杨炯博学善文,与王勃、卢照邻、骆宾王以文辞齐名,海内称四才子,亦日”四杰,效之者风靡焉炯恃才凭傲,每耻朝士矫饰,呼为“麒麟棺”
①或问之,日“今假弄麒麟戏者,必刻画其形履驴上,宛然异物,及去其皮,还是驴耳”闻者甚不平,故为时所忌【注】
①麒麟“植”读xu^n,唐朝人称演戏时装假麒麟的驴子叫麒麟拉,比喻虚有其表没有真才的人物
54.【甲】诗和【乙】文的作者分别是
55.解释下列句中加点词
①或异二者之为()
②故为时所忌()
56.对【丙】文画线句意思的理解,最恰当的一项是()A.杨炯恃才傲物,常常讥笑朝廷官员把自己打扮成麒麟,故称他们是“麒麟植”B.杨炯恃才傲物,常常讥笑朝廷官员虚伪造作,拖盖真相,称他们是“麒麟植”C.杨炯恃才傲物,每天讥笑朝廷官员把自己打扮成麒麟,故称他们是“麒麟植”D.杨炯恃才傲物,每天讥笑朝廷官员过分打扮,掩盖真容,称他们是“麒麟棺”
57.联系上下文理解【甲】诗中加点的“尔”指代的是________,【乙】文中加点的“斯人指代的是______,【丙】文中加点的“闻者”指代的是o
58.下列对诗文理解错误的一项是()A.【甲】诗千磨万击还坚劲响中的“还”,赞美了竹子不惧严酷考验的坚韧品性B.【乙】文“其必日”中的“必”表现了作者以天下为己任,以利民为宗旨的坚定信念C.【乙】文“微斯人,吾谁与归?”表达了作者对现实中志同道合者难见的失望之情D.【丙】文“效之者风靡焉”反映了“初唐四杰”文学造诣之高,在当时的影响之大列子学射,中矣,请之于关尹子尹子曰“子知子之所以中乎?”对曰“弗知也”关尹子曰“未可二退而习之三年,又以报关尹子尹子曰“子知子之所以中乎?”列子日,知之矣,关尹子曰“可矣,守而勿失也非独射也,为国与身亦皆如工圣人不查存亡,而察其所以然
1.【乙】【丙】都选自《列子》列子,原名____________,是战国时_______家学派代表人物
2.解释下列加点字
(1)长风破浪会有时()
(2)汝之不惠()
3.用现代汉语翻译【丙】文中的句子为国与身亦皆如之
4.【甲】文中“闲来垂钓碧溪上,忽复乘舟梦日边”是借用_________和______(人名)的典故表达了自己的__________________想法
5.【乙】文中众人对愚公移山表现出不同态度,下列表述有误的一项是()A.家中三个身强力壮的成年男子前往参与B.京城氏遗男蹦蹦跳跳地去帮助支持移山C.妻子提出批驳,认为无法移动太行、王屋D.智叟嘲笑、制止,认为愚公无法处理土石
6.经历了困难险阻,【甲】文中作者对理想的态度是___________;【乙】文“愚公移山这个成语的寓意是______;【丙】文中关尹子提出“守而勿失”,要“守”的是“(2023•上海浦东新•统考一模)【甲】愚公移山(节选)
59.文人风骨指的是文人所具有的一种处世态度和气节风度,这在【甲】诗【乙】文【丙】文中都有体现【甲】诗和【乙】文作者对人生共同的态度是__,【甲】诗作者和【丙】文的主人公杨炯都具有_______________________的可贵品质(2023・上海松江,统考一模)阅读下列选文,完成小题【甲】记承天寺夜游元丰六年十月十二日夜,解衣欲唾,月色入户,欣然起行念无与为乐者,遂至承天寺寻张怀民怀民亦未寝,相与步于中庭庭下如积水空明,水中藻苻交横,盖竹柏影也何夜无月?何处无竹柏?但少闲人如吾两人者耳【乙】书杨朴事余昔年过洛阳,见李公简云“真宗既东封还
①,访天下隐者,得杞人杨朴,能诗及召对
②,自言不能上问‘临行有人作诗送卿否?朴言“惟臣妻一绝云’且休落魄贪酒杯,更莫猖狂爱咏诗今日捉将官里去,这回断送老头皮
③”上大笑,放还山余在湖州,坐作诗追赴诏狱
④,妻子送余出门,皆哭无以语之,顾语妻曰“子独不能如杨处士妻作一诗送我乎?”妻子不觉失笑,予乃出【注】
①东封封泰山
②召对召其应对诗歌
③断送老头皮意为被斩首
④坐作诗追赴诏狱指苏轼因“乌台诗案”入狱坐因犯……罪
60.【甲】【乙】两文的作者苏轼是_____________(朝代)著名文学家,初中阶段我们还学过他表达对亲人怀念和祝福的词作《》O
61.解释下列句中加点词
(1)及召对()
(2)顾语妻日()
62.用现代汉语翻译文中画线句但少闲人如吾两人者耳
63.【甲】文层次清晰,先叙事,后、_________________________________;【乙】文侧重叙事,先写杨朴而被放还山野之事,再写苏轼在入狱前与家人告别的场景
64.下列对【甲】【乙】两文理解有误的一项是()A.【甲】文由“遂至承天寺寻张怀民”可知,怀民和东坡应是情投意合的朋友B.【乙】文由“妻子不觉失笑”可推断,苏轼的家人之前应听说过杨朴妻之诗C.【甲】文月色引发了苏轼之“乐”,【乙】文苏轼的话让家人的心情转为愉悦D.【乙】文交代了苏轼获罪、被贬的原因,【甲】文体现了他被贬后的生活状O
65.苏轼善于在逆境中自我排遣他能在入狱前,也能在被贬后以相对的心境沉浸于澄澈的月色中,这些都充分体现了他________的人生态度(2023・上海普陀・统考一模)阅读下面两段文言文,完成各题[甲]小石潭记从小丘西行百二十步,隔篁竹,闻水声,如鸣项环,心乐之伐竹取道,下见小潭,水尤清冽全石以为底,近岸,卷石底以出,为般,为屿,为崛,为岩青树军蔓,蒙络摇缀,参差披拂潭中鱼可百许头,皆若空游无所依日光下澈,影布石上怡然不动,俶尔远逝,往来翕忽,似与游者相乐潭西南而望,斗折蛇行,明灭可见其岸势犬牙差互,不可知其源坐潭上,四面竹树环合,寂寥无人,凄神寒骨,悄怆幽邃以其境过清,不可久居,乃记之而去同游者吴武陵,龚古,余弟宗玄隶而从者,崔氏二小生,曰恕己,曰奉壹[乙]柳子厚墓志铭(节选)韩愈(子厚)遇用事者得罪,例出为刺史未至,又例贬(永)州司马居闲,益自刻苦,务记览为词章,泛滥停蓄,为深博无涯漠
①,而自肆于山水间元和中,尝例召至京师,又偕出为刺史,而子厚得柳州既至,叹曰“是岂不足为政邪?因其土俗,为设教禁
②,州人顺赖……衡湘以南,为进士者,皆以子厚为师,其经承子厚口讲指画为文词者,悉有法度可观[注]
①禊水边
②教禁官方发布的劝谕条文和禁令
66.[甲]文作者是唐代文学家,也就是[乙]文中的“子厚”他和[乙]文作者韩愈以及另六位宋代文学家被合称为“:
67.用现代汉语翻译[甲]文中画线句斗折蛇行,明灭可见
68.解释[乙]文中加点词
(1)益自刻苦
(2)是岂不足为政邪_______________________
69.下歹U对[乙]文中画线句的理解,正确的一项是()A.致力记录所见的景物并写成文章,作品深广似江河泛滥、湖海蓄积B.致力记录所见的景物并写成文章,尤其爱描写江河泛滥、湖海蓄积C.务必记得展览自己所写成的文章,作品深广似江河泛滥、湖海蓄积D.务必记得展览自己所写成的文章,尤其爱描写江河泛溢、湖海蓄积
70.读两文可知,子厚曾先后被贬谪到永州和柳州在永州,子厚虽“自肆于山水间”,却感受到“,”的冷清气氛,创作出《小石潭记》等佳作在柳州,子厚用心政务,,”,获得当地百姓们的信任;同时他还热心指导青年学者,使他们的文词达到“”的水平
71.从两文可以看出,子厚是一位才华横溢的文学家、______________、(2023・上海静安・统考一模)阅读下面的古诗文,完成下面小题【甲】卖炭翁卖炭翁,伐薪烧炭南山中满面尘灰烟火色,两鬓苍苍十指黑卖炭得钱何所营?身上衣裳口中食可怜身上衣正单,心忧炭贱愿天寒夜来城外一尺雪,晓驾炭车根冰辙牛困人饥日已高,市南门外泥中歇翩翩两骑来是谁?黄衣使者白衫儿手把文书口称敕,回车叱牛牵向北一车炭,千余斤,宫使驱将惜不得半匹红纱一丈绫,系向牛头充炭直【乙】醉翁亭记(节选)欧阳修至于负者歌于途,行者休于树,前者呼,后者应,偃偻提携,往来而不绝者,滁人游也临溪而渔,溪深而鱼肥,酿泉为酒,泉香而酒洌,山肴野簌,杂然而前陈者,太守宴也宴酣之乐,非丝非竹,射者中,弈者胜,觥筹交错,起坐而喧哗者,众宾欢也苍颜白发,颓然乎其间者,太守醉也已而夕阳在山,人影散乱,太守归而宾客从也树林阴翳,鸣声上下,游人去而禽鸟乐也然而禽鸟知山林之乐,而不知人之乐;人知从太守游而乐,而不知太守之乐其乐也醉能同其乐,醒能述以文者,太守也太守谓谁?庐陵欧阳修也【丙】父子俱清胡质之子威
①,字伯虎少有志尚,厉操清白
②质之为荆州
③也,威自京都省之家贫,无车马童仆,威自驱驴单行,拜见父十余日,告归临辞,质赐绢一匹,为道路粮威跪日“大人清白,不审
④于何得此绢?”质日“是吾俸禄之余,故以为汝粮耳”威受之,辞归……帝叹其父清,谓威日“卿清孰与父清?”威对日“臣不如也”帝日“以何为不如?”对日“臣父清恐人知,臣清恐人不知,是臣不如者远也”(选自《三国志》卷二十七裴松之注)【注释】
①威胡威,魏末西晋时名臣,其父胡质
②志尚志向,理想厉操磨练操守
③为荆州担任荆州刺史省,探望
④审知道
72.【甲】诗作者是____________(姓名),【乙】文作者欧阳修是___________代文学家,晚号_____________
73.用现代汉语翻译下面的句子人知从太守游而乐,而不知太守之乐其乐也
74.解释下列加点词
(1)父子俱清()
(2)临辞()
75.【丙】文中胡威的“厉操清白具体表现在一行“”和一言“他认为自己比不上父亲胡质是因为“
76.以下对三篇作品理解正确的一项是()A.“两鬓苍苍”“苍颜白发”都体现了人物的艰辛B.卖炭翁和滁人都代表了当时普通百姓的生活状态C.太守与胡质、胡威父子都是关爱百姓的父母官D.三篇作品都表达了作者对于理想社会的期待
77.【甲】诗借卖炭翁的故事表达了作者对底层百姓的,【乙】文表现了作者的思想,两位作者身上都具有《岳阳楼记》中“,”的仁人品格;【丙】文则从另一个角度呈现了仁人品格的内涵,那就是和0(2023长宁一模)阅读下面选文,完成第5一9题【甲】嗟夫!予尝求古仁人之心,或异二者之为,何哉?不以物喜,不以己悲,居庙堂之高则忧其民,处江湖之远则忧其君是进亦忧,退亦忧然则何时而乐耶?其必曰“先天下之忧而忧,后天下之乐而乐”乎!噫!微斯人,吾谁与归?时六年九月十五日【乙】(仲淹)服除
①,至京师,上宰相书,言朝政得失及民间利病,凡万馀言,王曾
②见而伟之时晏殊亦在京师,荐一人为馆职,曾谓殊曰“公知范仲淹,舍不荐,而荐斯人乎?已为公置不行,宜更荐仲淹也”殊从之,遂除馆职顷之,冬至立仗
③,礼官定议欲媚章献太后
④,请天子帅百官献寿于庭,仲淹奏以为不可晏殊大惧,召仲淹,怒责之,以为狂仲淹正色抗言日“仲淹受明公
⑤误知,常惧不称,为知己羞,不意今日更以正论得罪于门下也“殊断无以应(选自《流水记闻》,有删改)注释
①服除指服丧期满,
②王曾北宋名相、诗人
③立仗设立仪仗
④章献太后即章献明肃太后仁宗即位,曾垂帘听政
⑤明公此处是对曼殊的尊称
5.【甲】文节选自范仲淹所写的(篇名)
6.解释下列句中加点词
(1)舍不荐()
(2)殊丛之()
7.解释【甲】文中的画线句微斯人,吾谁与归?
8.【甲】文中范仲淹提出了“___________,”的政治抱负,这一政治抱负在【乙】文中的具体表现是
(1)_________;宁肯得罪权贵,也要上书直言,不献媚于章献太后;
(2)o
9.【乙】文中晏殊“大惧”“怒责之”这些表现背后的想法是否符合【甲】文所阐述的“不以物喜,不以己悲”的“仁人”情怀?请作简析,(2023宝山一模)阅读下面的作品,完成第5—9题(23分)金樽清酒斗十千,玉盘珍羞直万钱【甲】行路难(其一)停杯投箸不能食,拔剑四顾心茫然欲渡黄河冰塞川,将登太行雪满山闲来垂钓碧溪上,忽复乘舟梦日边长风破浪会有时,直挂云帆济沧海行路难!行路难!多歧路,今安在?【乙】生于忧患,死于安乐(节选)舜发于吠亩之中,傅说举于版筑之间,胶鬲举于鱼盐之中,管夷吾举于士,孙叔敖举于海,百里奚举于市,故天将降大任于是人也,必先苦其心志,劳其筋骨,饿其体肤,空乏其身,行拂乱其所为,所以动心忍性,曾益其所不能【丙】勾践卧薪尝胆
①吴既赦越,越王勾践反国,乃苦身焦思
②,置胆于坐,坐卧即仰胆,饮食亦尝胆也曰“汝忘会稽之耻
③邪?”身自耕作,夫人自织,食不加肉,衣不重采,折节下贤人,厚遇宾客,振贫吊死,与百姓同其劳【注释】
①选自《史记》,由西汉历史学家司马迁撰写
②苦身焦思形容人为某事忧心苦思
③会稽之耻指越王勾践被吴王夫差兵围会稽,勾践屈膝称臣求和之耻辱
5.【甲】【乙】【丙】三部作品按创作年代先后排序,下列正确的一项是()(2分)A.【甲】【乙】【丙】B.【乙】【丙】【甲】C.【丙】[fl【乙】D.【乙】【甲】【丙】(
6.解释下列句中加点词4分)
(1)傅说举于版筑之间()
(2)身自耕作()(
7.用现代汉语翻译下面的句子3分)故天将降大任于是人也(
8.三篇作品中的人物都面临了人生中的“难”8分)
(1)【甲】诗中,诗人最初面对“难”时的行为表现是“□□□□”;
(2)【乙】文中,作者列举的历史人物在经历了“难”之后的结果是______________________,主要是因为这些“难”对于他们具有“_____________________”的作用;
(3)【丙】文中,勾践面对“难”的行为表现可以用□□□口这一成语来概括(
9.三篇作品对于我们今天的现实意义各有侧重6分)【甲】诗启发我们_____________________________________________;【乙】文启发我们_____________________________________________;【丙】文启发我们____________________________________________(2023嘉定一模)阅读下面的诗文,完成5—10题(22分)【甲】游山西村莫笑农家腊酒浑,丰年留客足鸡豚山重水复疑无路,柳暗花明又一村箫鼓追随春社近,衣冠简朴古风存从今若许闲乘月,拄杖无时夜叩门【乙】记承天寺夜游元丰六年十月十二日夜,解衣欲唾,月色入户,欣然起行念无与为乐者,速至承天寺寻张怀民怀民亦未寝,相与步于中庭庭下如积水空明,水中藻、苻交横,盖竹柏影也何夜无月?何处无竹柏?但少闲人如吾两人者耳【丙】晚游六桥
①待月记西湖最盛,为春为月一日之盛,为朝烟,为夕岚
②今岁春雪甚盛,梅花为寒所勒
③,与杏桃扣次开发,尤为奇观石费数为余言“傅金吾园中梅,张功甫玉照堂故物也急往观之”余时为桃花所恋,竟不忍去湖上由断桥至苏堤一带,绿烟红客,弥漫二十余里歌吹为风,粉汗为雨,罗纨之盛,多于堤畔之草,艳冶极矣然杭人游湖、止午、未、申三时
④留其实湖光染年之工,山岚设色之妙,皆在朝日始出,夕舂
⑤未下,始极其浓媚月景尤不可言,花态柳情,山容水意,别是一种趣味此乐留与山僧游客受用,安可为俗土道哉!(节选自袁宏道《袁中郎全集》)【注释】
①六桥在西湖苏堤上.
②岚山中雾气
③勒制,这里是推迟花期的意思
5.【甲】、【乙】两部作品的作者依次分别为、(2分)O
④午、未、申三时约上午十一时到下午五时
⑤夕舂(chGng)指落日
(1)月色入户(
(2)欣然起行((
6.解释下列句中加点词4分)
7.对【丙】文画线句意思的理解,最恰当的一项是((3分)A.我当时对桃花感到好奇,竟然舍不得去了B.我当时对桃花感到好奇,竟然舍不得离开C.我当时被桃花迷恋住了,竟然舍不得去了D.我当时被桃花迷恋住了,竟然舍不得离开
8.【乙】文作者抓住月光的特点进行描写;【丙】文作者则从花、(柳、和等角度来写“月景尤不可言”3分)北山愚公者,年且九十,面山而居惩山北之塞,出入之迂也,聚室而谋曰“吾与汝毕力平险,指通豫南,达于汉阴,可乎?”杂然相许其妻献疑曰“以君之力,曾不能损魁父之丘,如太行、王屋何?且焉置土石?”杂曰“投诸渤海之尾,隐土之北”遂率子孙荷担者三夫,叩石垦壤,箕畚运于渤海之尾邻人京城氏之孀妻有遗男,始部,跳往助之寒暑易节,始一反焉河曲智叟笑而止之曰“甚矣,汝之不惠!以残年余力,曾不能毁山之一毛,其如土石何?北山愚公长息日“汝心之固,固不可彻,曾不若孀妻弱子虽我之死,有子存焉;子又生孙,孙又生子;子又有子,子又有孙;子子孙孙无穷匮也,而山不加增,何苦而不平?”河曲智叟亡以应【乙】詹何钓鱼詹何以独茧丝为纶
①,芒
②针为钩,荆葆
③为竿,剖粒
④为饵,引盈车之鱼于百仞之渊、汩流
⑤之中,纶不绝,钩不伸,竿不挠楚王闻而异之,召问其故詹何日“曾闻先大夫之言,蒲且子
⑥之弋也,弱弓纤缴
⑦,乘风振之,连双鸽
⑧于云际,用心专,动手均也臣因其事,放
⑨而学钓,五年始尽其道当臣之临河持竿,心无杂虑,惟鱼之念,投纶沉钩,手无轻重,物莫能乱鱼见臣之钩饵,犹尘埃聚沫⑩,吞之不疑所以能以弱制强,以轻致重也大王治国诚能若此,则天下可运于一握,将亦奚事哉?楚王曰“善”选自《列子•汤问》【注释】
①纶钓鱼的丝绳
②芒谷头端细长而尖锐的刺
③荆猱diao楚国产的细竹
④剖粒剖开的米粒
⑤汩流湍急的河流
⑥蒲且子古代善射者
⑦弱弓纤缴拉力很小的弓,纤细的丝绳缴,射鸟时系在箭上的丝绳
⑧连双鸽cang一箭连射两只黄鹏鸟
⑨放通“仿工⑩聚沫聚拢的泡沫
7.【甲】【乙】两文均选自《列子》,相传作者是战国时期的______________
8.解释下列句中加点词1寒暑易节
9.【甲】诗作者的游历过程,是从一派
(1)的景象开启的;联系选文标题和内容,【丙】文作者描写的是
(2)o(4分)
10.【甲】诗作者在尾联中表达的愿望是;【乙】文作者将自己内心复杂的情感寄予在文(“口口”一词中【丙】文结尾画线句表达了作者的审美情趣6分)(2023青浦一模)阅读下面两篇选文,完成6-9题(24分)【甲】
①舜发于吠亩之中,傅说举于版筑之间,胶鬲举于鱼盐之中,管夷吾举于士,孙叔敖举于海百里奚举于市故天将降大任于是人也,必先苦其心志,劳其筋骨,饿其体肤,空乏其身,行拂乱其所为,所以动心忍性,曾益其所不能
②人恒过,然后能改;困于心,衡于虑,而后作;征于色,发于声,而后喻入则无法家拂士,出则无敌国外患者,国恒亡然后知生于忧患而死于安乐也【乙】马后
①闻得元府库
②输其货宝至京师,问太祖日“得元府库何物?太祖日“宝货耳”后曰“元有是宝,何以不能守而失之?盖货财非宝,抑帝王自有宝也太祖日“皇后有意朕知之矣,但谓以得贤为宝耳”后曰“妾每见人家产业厚则骄生,时命顺则逸生,家国不同其理无二故世传技巧为丧国斧斤,珠玉为荡心鸩毒
③,诚哉是言但得贤才,朝夕启沃
④,共保天下,即大宝也”【注释】
①马后明太祖朱元璋的皇后马氏
②府库收藏文书财物和兵器的地方
③鸩毒毒酒
④启沃谓竭诚开导,辅佐君王(
6.[甲]文的作者是(填姓名)2分)(
7.解释下列句中的加点词4分)
(1)得元府库何物()⑵珠玉为荡心鸩毒()(
8.对【乙】文画线句意思的理解,最恰当的一项是3分)A.货物财宝不是宝贝,要阻止帝王有自己的宝贝
9.货物财宝不是宝贝,或许帝王自己是有宝贝的C.货物财宝不值得珍惜,要阻止帝王有自己的宝贝D.货物财宝不值得珍惜,或许帝王自己是有宝贝的10【甲】【Z.】两文都涉及到“人才”的话题【甲】文第
①段通过列举六个历史人物,阐释了的道理【乙】文马后口中的“贤才就是【甲】文第2段中““(6分)11•【甲】文第
②段作者从个人谈到国家,得出了“的结论【乙】文马后从家谈到国家,通过列举“”的现象,引出了“技巧为丧国斧斤,珠玉为荡心鸩毒”的道理,得出(了的结论(用自己的话回答)9分)
(2)五年始尽其道______
9.对【乙】文画线句意思的理解,最恰当的一项是()A.大王治理京城如果能像这样,那么天下就可以握在手心了B.大王治理国家如果能像这样,那么天下就可以握在手心了C.大王治理京城果真能像这样,那么天下的事就可以一手掌控了D.大王治理国家果真能像这样,那么天下的事就可以一手掌控了
10.根据【甲】【乙】两文的内容,完成填空篇目所叙之事寄寓之理【甲】1______克服困难必须卜定决心,坚持不懈的奋斗詹何用特殊的钓鱼方式,用心专一地钓上了盈【乙】2________车之鱼
11.【甲】文中“愚公”与“智叟这两个人物形象运用了对比手法,用智叟的鼠目寸光突出了“愚公”的O【乙】文中詹何“以独茧丝为纶,芒针为钩,荆藤为竿,剖粒为饵,引盈车之鱼于百仞之渊”突出了他的“”的才能(均用四字短语概括)
12.【甲】文结尾写借助神力解决问题,其作用是侧面反映,【乙】文中詹何对楚庄王的答话,意在告诫执政者的道理(2023・上海徐汇•统考一模)阅读下面两段选文,完成下面小题【甲】舜发于吠亩之中,傅说举于版筑之间,胶鬲举于鱼盐之中,管夷吾举于士,孙叔敖举于海,百里奚举于市故天将降大任于是人也,必先苦其心志,劳其筋骨,饿其体肤,空乏其身,行拂乱其所为,所以动心忍性,曾益其所不能人恒过,然后能改;困于心,衡于虑,而后作;征于色,发于声,而后喻入则无法家拂士,出则无敌国外患者,国恒亡然后知生于忧患而死于安乐也【乙】秦欲伐楚,使使者往观楚之宝器,楚王闻之,召令尹子西而问焉“秦欲观楚之宝器,吾和氏之璧,随侯之珠,可以示诸?
①”令尹子西对曰“臣不知也”召昭奚恤问焉,昭奚恤对曰“此欲观吾国之得失而图之,国之宝器,在于贤臣,夫珠宝玩好之物,非国所宝之重者”王遂使昭奚恤应之(选自《新序•杂事第一》)【注释】
①和氏之璧,随侯之珠和氏璧、随侯珠,是春秋时期的珍宝
13.【甲】文的作者是儒家学派代表人物,以下()项也是他的作品,收录于教材中A.《北冥有鱼》B.《记承天寺夜游》C.《醉翁亭记》D.《富贵不能淫》
14.解释下列加点词
(1)曾益其所不能()
(2)秦欲伐楚()
15.用现代汉语翻译【甲】文画线句
16.以上两段选文都探讨了治国理念【甲】文论证了_____________________的观点【乙】文中楚王认为国之宝器是,而昭奚恤认为是__________________;“王遂使昭奚恤应之”说明楚王认识到的道理
17.以下对昭奚恤评价正确的一项是()A.有政治远见B.洁身自好C.有高远志向D.智勇双全(2023,上海徐汇・校联考一模)阅读下面选文,完成下面小题渡荆门送别仍怜故乡水,李白小石潭记来从楚国游渡远荆门夕卜,江入大荒流山随平野尽,云生结海楼月下飞天镜,万里送行舟从小丘西行百二十步,隔篁竹,闻水声,如鸣珊环,心乐之伐竹取道,下见小潭,水尤清冽全石以为底,近岸,卷石底以出,为堆,为屿,为崛,为岩青树翠蔓,蒙络摇缀,参差披拂潭中鱼可百许头,皆若空游无所依,月光下澈,影布石上怡然不动,俶尔远逝,往来翕忽似与游者相乐潭西南而望,斗折蛇行,明灭可见其岸势犬牙差互,不可知其源坐潭上,四面竹树环合,寂寥无人,凄神寒骨,悄怆幽邃以其境过清,不可久居,乃记之而去与朱元思书吴均风烟俱净,天山共色从流飘荡,任意东西自富阳至桐庐一百许里,奇山异水,天下独绝水皆缥碧,千丈见底游鱼细石,直视无碍急湍甚箭,猛浪若奔夹岸高山,皆生寒树,负势竞上,互相轩邈,争高直指,千百成峰泉水激石,泠泠作响;好鸟相鸣,嘤嘤成韵蝉则千转不穷,猿则百叫无绝莺飞戾天者,望峰息心;经纶世务者,窥谷忘反横柯上蔽,在昼犹昏;疏条交映,有时见日(【注】
①缥pi)碧原作“漂碧”,据其他版本改为此,青白色,淡青色
②轩邈(mio)意思是这些高山仿佛都在争着往高处和远处伸展轩,向高处伸展邈,向远处伸展这两个词在这里形容词活用为动词用
③嘤(ying)嘤成韵鸣声嘤嘤,和谐动听嘤嘤,鸟鸣声韵,和谐的声音
18.《小石潭记》作者是唐代的(人名)
19.《小石潭记》中“似与游者相乐一句表面写鱼儿之乐,实则写游人之乐,这一写法与《渡荆门送别》中一句2_________________二相似两篇作品都借景抒情,《小石潭记》中作者含蓄抒发了自己被贬后无法排遣的__________(情感),《渡荆门送别》含蓄表达了诗人少年远游的___________之情
20.解释下列句中加点词
①从流飘荡
②窥谷忘反
21.下列对画线句的理解,正确的一项是()A.迅疾的河流很像箭,凶猛的巨浪像飞奔的骏马B.湍急的水流比箭还快,凶猛的巨浪像在飞奔C.迅疾的河流很像箭,凶猛的巨浪像在飞奔D.湍急的水流比箭还快,凶猛的巨浪像飞奔的骏马
22.《与朱元思书》和我们学过的八年级上册教材《答谢中书书》中的“书”都是的意思,两篇文章均描写了水的清澈见底,只是此文还用了一句“,”侧面描写这个特点,与《小石潭记》中的“日光下澈,影布石上有异曲同工之妙《与朱元思书》作者写“奇山异水”,文中山的奇特表现在山势险峻,还表现在(用自己的话回答)
23.(2023上海杨浦•统考一模)阅读下面诗文,完成问题♦[甲]竹石咬定青山不放松,立根原在破岩中千磨万击还坚劲,任尔东西南北风[乙]愚公移山(节选)太行、王屋二山,方七百里,高万仞本在冀州之南,河阳之北河曲智叟笑而止之日“甚矣,汝之不惠!以残年余力,曾不能毁山之一毛,其如土石何?北山愚公长息日“汝心之固,固不可彻,曾不若孀妻弱子虽我之死,有子存焉子又生孙,孙又生子;子又有子,子又有孙;子子孙孙无穷匮也“河曲智叟亡以应
(1)甲诗作者是(人名),清代书画家、文学家乙文出自《》一书,教材中我们还学过其中的作品有《》等
(2)用现代汉语翻译乙文中画线的句子而山不加增,何苦而不平?
(3)下列对甲诗乙文理解不恰当的一项是()A.甲诗是诗人为自己的画作《竹石图》所作的一首题画诗B.甲诗“咬”字运用夸张手法,突出竹石的顽强与坚定C.乙文以河曲智叟的嘲笑和劝阻来反衬愚公移山的坚毅执着D.乙文是一篇带有神话色彩的寓言故事
24.(2023・上海杨浦统考一模)阅读下文,完成问题♦都公值永嘉之乱
①,在乡里,甚穷馁
②乡人以公名德,传共饴
③之公常携见子迈及外生周翼二小儿往食,乡人曰“各自饥困,以君之贤,欲共济君耳,恐不能兼有所存”公于是独往食,辄含饭著两颊边,还,吐与二儿后并得存,同过江都公亡,翼为刿
④县,解职归苫
⑤,席苫于公灵床头,心丧
⑥终三年(出自《世说新语•德行》)[注]
①永嘉丧乱晋怀帝永嘉年间(公元307-313),政治腐败,民不聊生,永嘉五年(公元311年),匈奴南侵,攻破洛阳,俘虏怀帝,焚毁全城,史称“永嘉丧乱”,西晋由此衰亡
②馁(n6i)饥饿
③饴(si)同“饲”,给人吃东西
④炎U(shan)县县名,晋时属会稽郡,在今浙江噪州市
⑤苫居丧期间睡觉时用的草垫子
⑥心丧不穿丧服,在心中服丧⑴解释文中加点字词
①公常携兄子迈及外生周翼
②还,吐与二儿________
(2)对文中划线句的意思理解最恰当的一项是()A.周翼是炎U县人,他辞职回家,用席子盖在了鄱公灵床前B.周翼是冽县人,他辞职回家,在那公灵床前铺了草垫子C.周翼任郑县令,他辞职回家,用席子盖在了那公灵床前D.周翼任物县令,他辞职回家,在都公灵床前铺了草垫子⑶文中乡人对都公“传共饴之”,原因是“当乡人因饥困而表示“恐不能兼有所存”时,那公的表现是(用自己的话概括回答)(2023・上海杨浦・统考一模)阅读下面诗文,完成小题。